Một buổi trưa hè oi ả ở một làng quê Việt Nam, bốn ông đồ nho (chùm) tụ họp trà nước và tán dóc như thường lệ. Hôm nay trời nóng hơn mọi hôm! Chủ nhà- Đồ Gàn, gọi tiểu đồng ra pha thêm trà, rồi bảo 3 người bạn: - Nói chuyện gẫu mãi cũng chán! Tôi đề nghị mình làm thơ đi!
Đồ Hàn góp ý:
- Ý này cũng hay, chúng ta bốn người tất là làm được một bài thơ Tú Tuyệt để lại cho hậu chúng!
Cử Tạ lên tiếng: "Thơ thì xong rồi, nhưng lấy gì làm đề?"
Thế là bốn ông toáng cả lên để chọn đề tài bài thơ. Sau cùng, ông Nghè Đe mới tủm tỉm:
- Hay thế bây giờ mình làm bài thơ Ngũ Ngôn Tứ Tuyệt để vịnh cái khoái của đời. Mỗi người làm một câu, thế là tứ khoái!
Đại hạn phùng cam lộ
Tha hương ngộ cố tri
Động phòng hoa chúc dạ
Kim bảng quải danh thì
Thế là bốn ông Nho chùm ngồi vuốt râu và vừa đọc lại thơ, vừa khen lấy nhau...
Lúc bấy giờ, thằng tiểu đồng pha trà đi ngang, nghe lỏm thơ, cứ lắc đầu. Tinh mắt, ông Nghè mới bảo thằng tiểu đồng:
-Mày thấy bài thơ tả bốn cái khoái trên đời này không đúng sao mà cứ lắc đầu mãi?
Tiểu đồng:
- Thưa cụ, bài thơ quả có hay và tả đúng bốn cái khoái, nhưng con thấy vẫn còn chưa thật là khoái ạ!
- Thế làm sao mới thật là khoái?
- Dạ thưa cụ, con nghĩ nếu thêm vào mỗi câu hai chữ nữa thì mới thật là khoái ạ!
- A cái thằng giỏi nhỉ! Mày mà biết thơ với thúng gì... Thơ Ngũ Ngôn mà lại thêm vào hai chữ thì thành Thất Ngôn à? Các cụ nhao nhao lên mắng thằng tiểu đồng, làm thằng bé hốt hoảng nín thinh, ứa nước mắt.
Đồ Hàn lên tiếng bênh thằng tiểu đồng:
- Thôi các cụ cứ để cho nó nói hết! Mày cứ nói đi, nếu không ra gì thì chết với các cụ!
Tiểu đồng lấm la lấm lét rồi nói rằng:
Thập niên Đại hạn phùng cam lộ
Lữ khách Tha hương ngộ cố tri
Tu sĩ Động phòng hoa chúc dạ
Hàn nho Kim bảng quải danh thì
Trần Tân sưu tầm.
Đồ Hàn góp ý:
- Ý này cũng hay, chúng ta bốn người tất là làm được một bài thơ Tú Tuyệt để lại cho hậu chúng!
Cử Tạ lên tiếng: "Thơ thì xong rồi, nhưng lấy gì làm đề?"
Thế là bốn ông toáng cả lên để chọn đề tài bài thơ. Sau cùng, ông Nghè Đe mới tủm tỉm:
- Hay thế bây giờ mình làm bài thơ Ngũ Ngôn Tứ Tuyệt để vịnh cái khoái của đời. Mỗi người làm một câu, thế là tứ khoái!
Đại hạn phùng cam lộ
Tha hương ngộ cố tri
Động phòng hoa chúc dạ
Kim bảng quải danh thì
Thế là bốn ông Nho chùm ngồi vuốt râu và vừa đọc lại thơ, vừa khen lấy nhau...
Lúc bấy giờ, thằng tiểu đồng pha trà đi ngang, nghe lỏm thơ, cứ lắc đầu. Tinh mắt, ông Nghè mới bảo thằng tiểu đồng:
-Mày thấy bài thơ tả bốn cái khoái trên đời này không đúng sao mà cứ lắc đầu mãi?
Tiểu đồng:
- Thưa cụ, bài thơ quả có hay và tả đúng bốn cái khoái, nhưng con thấy vẫn còn chưa thật là khoái ạ!
- Thế làm sao mới thật là khoái?
- Dạ thưa cụ, con nghĩ nếu thêm vào mỗi câu hai chữ nữa thì mới thật là khoái ạ!
- A cái thằng giỏi nhỉ! Mày mà biết thơ với thúng gì... Thơ Ngũ Ngôn mà lại thêm vào hai chữ thì thành Thất Ngôn à? Các cụ nhao nhao lên mắng thằng tiểu đồng, làm thằng bé hốt hoảng nín thinh, ứa nước mắt.
Đồ Hàn lên tiếng bênh thằng tiểu đồng:
- Thôi các cụ cứ để cho nó nói hết! Mày cứ nói đi, nếu không ra gì thì chết với các cụ!
Tiểu đồng lấm la lấm lét rồi nói rằng:
Thập niên Đại hạn phùng cam lộ
Lữ khách Tha hương ngộ cố tri
Tu sĩ Động phòng hoa chúc dạ
Hàn nho Kim bảng quải danh thì
Trần Tân sưu tầm.